اعتیاد به کار

اعتیاد به کار

 در برخی کشورهای صنعتی که فرهنگ کار زیاد، تقدیر می شود و کار بیش از حد را طبیعی جلوه می دهند، شناسایی افراد معتاد به کار دشوار است، در حالیکه اعتیاد به کار بعنوان یک اختلال رفتاری شناخته شده است! بسیاری از افراد در طول زندگی سخت و فشرده کار می‌کنند و آن‌قدر به این شیوه عادت کرده‌اند که آن را طبیعی می‌دانند. این افراد حتی شب‌ها و روزهای تعطیل نیز کار می‌کنند و در واقع به کار اعتیاد پیدا کرده‌اند. درست است که سخت کار کردن اخلاق پسندیده‌ای است، اما اگر از حد بگذرد ممکن است پیامدهای بدی برای سلامت جسم و روان افراد به دنبال داشته باشد. البته گاهی بهانه‌ی این افراد برای زیاد کار کردن، عدم امنیت شغلی و وجود فناوری‌های پیشرفته‌ای است.

چه زمانی کار کردن به اعتیاد تبدیل می شود؟

اعتیاد به کار مثل تمام اعتیاد های دیگر، نوعی اختلال در سلامت روانی است. اعتیاد به کار ناتوانی در متوقف کردن رفتار و تمایل وسواس گونه به انجام کار، بیش از حد نیاز است. این موقعیت اغلب یک نیاز اجباری برای رسیدن به موفقیت یا فرار از استرس است و فرد مبتلا، خارج از محیط کار احساس نگرانی و ترس دارد و خود را بیرون محیط کاری ناقص (نا تمام) می یابد. از دید روانشناسی افراد مبتلا به این موضوع معمولا با شخصیت کمال گرا شناخته می شوند . آنها بیش از اینکه برای خودشان اهمیت قایل باشند، به ماشینشان اهمیت می دهند یا بیش از اینکه برای روابطشان وقت صرف کنند، با تکنولوژی وقت می گذرانند.
البته کار کردن زیاد زمانی به اعتیاد تبدیل می شود که به عملکرد فرد در سایر حوزه های زندگی آسیب وارد کند و تعادل کار و زندگی را بهم بزند.

نشانه های اعتیاد به کار چیست؟

  • به سر بردن ساعات زیادی در محل کار، حتی وقتی نیاز به ماندن بیش از حد وجود ندارد
  • کاهش ساعات استراحت به منظور پیش بردن کارها
  • غرق شدن بیش از حد در کار و مسائل مربوط به موفقیت شغلی
  • ترس زیاد از شکست خوردن در چالش‌های شغلی
  • حس پارانویا در خصوص عملکرد شغلی
  • به خطر انداختن روابط شخصی به خاطر کار
  • موضع و حالت دفاعی در برابر نظرات دیگران در خصوص کار
  • استفاده از کار به عنوان دلیلی برای چشم‌پوشی از روابط اجتماعی
  • کار کردن برای مقابله با احساس گناه و افسردگی
  • کار کردن برای فراموش کردن بحران‌هایی همچون مرگ، طلاق و مشکلات مالی
  • فکر کردن به روشی جدید برای افزایش ساعات کاری در شبانه روز
  • کار کردن بیش از ساعاتی که برای آن از پیش برنامه‎ریزی کرده‌اید
  • نگرانی دوستان و آشنایان از ساعات کار زیاد شما
  • فکر کردن به مسائل شغلی در ساعات استراحت
  • خود را وقف کار کردن
  • عادات کاری بد
  • کار کردن بیش از همکاران دیگر
اگر شما فردی هستید که یک نشانه را همواره و یا چند نشانه را با هم دارید، امروز15 تیر – ۵ ژوییه- روز جهانی اعتیاد به کار را به شما تبریک می گوییم.
اعتیاد به کار

چگونه اعتیاد به کار در افراد شکل می گیرد؟

عوامل مشترکی که معمولا افراد را به سمت اعتیاد به کار سوق می دهد اینها هستند:
– شخصیت خود را در کار خلاصه می کنند. در بیش از 92% افراد معتاد به کار این ویژگی دیده شده است.
– شما تنها یک سبد دارید و همه تخم مرغها را در آن سبد می گذارید، آنهم سبد کار شماست.
– شما کار می کنید که از چیزی فرار کنید، همسر ناسازگار، سر و صدای بچه ها، افسردگی، …
– شما از چیزی نگران هستید و به کار پناه می برید.

چگونه اعتیاد به کار را از خود دور کنیم؟

از برنامه های فشرده 90 روزه بازپروری برای رهایی از اعتیاد به کار تا روشهای ملایمتر شخصی برای رفع این اختلال پیشنهاد شده است که باید فرد با توجه به میزان وخامت اوضاع، بر گزیند.
برای شروع بهبود باید صادقانه از خود بپرسیم:
– واقعا چرا کار می کنیم؟ طبعا جواب برای امراز معاش خانواده و … نیست، منظور هدف اصلی از کار کردن است.
– ترس شما از کم کردن کارتان چیست ؟ ممکن است دلایل منطقی یا غیر منطقی داشته باشید، ولی مهم این است که با خود صادق باشید.
– از چه چیزی به “کار زیاد” فرار می کنید؟ ممکن است این کار را خودآگاه یا نا خودآگاه انجام دهید.
– زندگی ایده آل شما چیست؟ نه از نظر مادی و خانه و ماشین بزرگتر … ، بلکه گذران ایده آل یک روز، ماه یا سال از زندگی. تعادل ایده آل کار و زندگی از دید شما چیست ؟
اعتیاد به کار
راهکارهای اجرایی پیشنهادی هم مواردی مانند تمرینات زیر است:
– ارزیابی مجدد و منطقی از برنامه مثلا 1 ساله یا 5 ساله گذشته خود کنید. آیا اگر واقعا زودتر ساعات کاری را پایان می بخشیدید، مشتریانی را از دست می دادید؟ اگر بلی، شاید باید از کارکنان دیگری در کار کمک می گرفتید.
– تمرین کنید زودتر به خانه برگردید و آخر هفته آرامتری را تجربه کنید.
– برای مواجهه با موانع زندگی شخصیتان وقت بگذارید. مثلا به شکل جلسات نیم ساعته کاری، به بررسی مشکلات و برنامه ریزی برای رفع آنها اقدام کنید. اگر این کار سخت است، شاید باید از مشاور خانواده هم کمک بگیرید.
– وقتی برای رسیدگی به ریشه نگرانیهایتان بگذارید. شاید با استفاده از خدمات مشاوره برای رفتار شناسی خود یا استفاده از دارو بر مشکل نگرانی و استرس فایق آیید. اگر با مشکلات خانوادگی، مانند طلاق دست و پنجه نرم می کنید، طبیعی است که به کار پناه بیاورید، چون می توانید آن را کنترل کنید، ولی اینجا هم باید از کمک مشاور یا پزشک استفاده کنید.
– با طوفان ذهنی و تجربه کردن کارهای دیگری که از آن لذت می برید، با ساعات کار طولانی مقابله کنید.
– انتظار احساس گناه و اضطراب داشته باشید، چون سالها این احساسات مثل سگی در حال پارس کردن، شما را دنبال می کردند. احتمالا شروع می کنند به بلندتر پارس کردن، ولی ناگزیرند به تدریج آرام شوند.
– صبور باشید و برای ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی، به خودتان حدود 6 ماه فرصت دهید.

تعهد سازمانی چیست؟

در مقابل رفتار افراطی اعتیاد به کار، موضوع قابل تامل همه سازمانها، ایجاد حس مثبت تعهد سازمانی است که منجر به همسو شدن منابع انسانی و اهداف سازمانی می شود و عامل کلیدی موفقیت سازمانی است.
تعهد سازمانی، دلبستگی روانی فرد نسبت به سازمان است. اساس بسیاری از مطالعات در حوزه منابع انسانی یافتن راه هایی برای بهبود احساس تعهد کارکنان نسبت به شغل خود است. چرا که تعهد سازماني در تعيين اينكه آيا يك كارمند براي مدت زمان طولاني تر در سازمان بماند و با اشتياق در جهت تحقق هدف سازمان كار كند نقش مهمي دارد. تعهد سازمانی متغیرهای شغلی مانند گردش مالی، رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد شغلی را پیش بینی می کند. برخی از عواملی مانند استرس، عدم امنیت شغلی و سبک مدیریت بر احساس تعهد سازمانی کارکنان تاثیر گزار است.
 مشاوران بهین تدبیر
99/04/15

منابع

5- آرین قلی پور . مدریت رفتار سازمانی پیشرفته (رفتار فردی) انتشارات سمت